Uluslararası Marka Tescili
Uluslararası Marka Tescili
Tescil başvurusu ve tescili Türkiye’de yapılmış olan markalar, sadece Türkiye sınırları içerisinde korunur. Bu prosedür, diğer ülkelerde de bu şekilde kabul edilir. Bu da marka tescilinin ülkesel olduğu anlamına gelir. Marka sahiplerinin, yurt dışına ihracat yapma, bayilik verme, fuarlara katılma gibi sebeplerle ülke sınırlarının dışına çıkardıkları hizmet ya da ürünlerin korunması için Uluslararası Marka Tescili yaptırması gerekir.
Markaların Yurt Dışı Marka Tescili başvurusunun kabul edilmesi ve tescilin gerçekleştirilmesi için marka, öncelikli olarak bağlı bulunduğu ülkede tescil edilmelidir. Uluslararası marka tescili öncelikle orjin ülkede tescillenmiş markaya bağlı şekilde yürütülür (5 yıl). Yurtdışı tescili yaptırmak isteyen markanın bu süre tamamlanmadan kendi ülkesinde hükümsüz kalması, Uluslararası marka tescilini de kaybetmesine yol açar. Günümüzde çeşitli uluslararası tescil sistemleri sayesinde tek bir başvuru yaparak, pek çok ülkede marka tescil başvurusu yapılabilmektedir.
Uluslararası Marka Tescili Nasıl Yapılır?
Uluslararası marka tescili işleminde, tüm dünya ülkeleri için toplu bir sistem mevcut değildir. Bu nedenle ya ülkesel çapta ya da yurtdışı anlaşmalar kapsamında kısmen toplu bir müracaat yapılabilir. Yurtdışı tescil işlemleri, farklı şekillerde yapılabilmektedir. Bunlar;
- Ulusal bazda başvuru
- Uluslararası toplu müracaat (Madrid Protokolü)
- Uluslararası toplu müracaat (Avrupa Birliği ülkeleri için – CTM) ve
- OAPI (Afrika Birliği ülkeleri) olarak sıralanabilir.
Uluslararası Marka Tescil Şekilleri
Türkiye’deki gerçek ya da tüzel kişiler diğer ülkelerde olduğu Paris Sözleşmesi hükümlerine bağlı olarak kendi ülkesindeki markasını, anlaşmaya taraf başka ülkelerde de tescil edebilir. Uluslararası tescil işlemleri yurtiçindekine benzer olsa da ülkelere göre farklılıklar gösterebilir. Yurtdışında markanızı tescil ettirebilmenin yolları şunlardır;
1.Ülkesel Tescil
Ülkesel tescil modelinde, yurtdışı marka tescili istenen her ülke için ayrı ayrı başvuru yapılması ve koruma talep edilmesi gerekir. Marka tescili istenen ülkelerin patent ofislerine başvuru yapılarak kısa sürede tescil almak mümkün olsa bile her ülke için tek tek vekillik ve harç bedeli ödenmesi gerektiğinden, diğer sistemlere göre daha maliyetli olduğu söylenebilir. Yine de hızlı olması yönüyle talep gören bir sistemdir. Bunun yanı sıra Irak, Suudi Arabistan ve Kuveyt gibi toplu başvuru sistemlerine dahil olmayan ülkelerde marka tescili için bu sisteme başvurulması kaçınılmazdır. Tescil süresi ülkelere göre değişiklik gösterse de takribi 12-18 ay ile sınırlıdır.
2.AB Kapsamında Tescil (EUTM)
AB Kapsamında Tescil modelinde Avusturya, Belçika, İspanya, İtalya, Hollanda, Polonya, İsveç ve İngiltere gibi 28 ülkenin bulunduğu Avrupa Birliği için tek bir başvuru yaparak, tüm ülkelerde geçerli olan bir koruma almak mümkündür. Ekonomik ve hızlı olduğundan sıkça tercih edilen bu sistemin dezavantajı, herhangi bir üye ülkede kayıtlı markadan itiraz geldiğinde başvurunun tamamen iptal edilebilmesidir. Tescil süresi, ülkesel tescilde olduğu gibi takribi 12-18 aydır. AB ülkelerinde tek tek tescil almanın maliyetli olması yüzünden tercih edilen sistemlerden biridir. Öte yandan Madrid Protokolü gereğince tek ülke gibi seçilerek başvuru yapılması da mümkündür.
3.Güney Afrika Birliği (ARIPO)
Güney Afrika Birliği (ARIPO), Gambia, Ghana, Kenya, Mozambique, Sierra Leone, Somalia, Sudan ve Zambia gibi toplamda 9 ülkenin tarafı olduğu anlaşma sayesinde tek bir başvuru yaparak ilgili ülkelerde marka koruması alınabilir.
4.Madrid Protokolü Kapsamında Tescil
Madrid Protokolü Kapsamında Tescil sisteminde, Madrid Protokolü’nde taraf olan 100’den fazla ülkede toplu şekilde başvuru ve marka tescili imkanı sunulmaktadır. Yukarıda toplu şekilde listelenen ülkeler arasından seçilen bir ya da daha fazla ülkede aynı anda tescil süreci başlatmak ve koruma almak mümkündür. Yurtdışı tescil işlemleri takriben 18-24 ay sürdüğü halde istenilen ülke veya ülkeleri seçme ve yalnızca bu ülkelere başvuru yapma fırsatı tanınmıştır. Ya da ilk kez başvuru alınmak şartıyla ileride tekrar başvuru yaparak başka ülke eklemek mümkündür.
Sıkça tercih edilen bu sistemde yurtdışı tescili alabilmek için başvurusu yapılacak olan markanın, orjin ülkede (Türkiye) başvurusunun yapılmış ya da tescilli olması şarttır. Yurtdışı tescil başvurusu, Türkiye’de yapılan başvuru esas alınarak yapıldığından, Türkiye’deki markanın koruma kapsamı dışında sınıf seçmek ve farklı marka örneği eklemek de mümkün değildir. Aynı zamanda yurtdışı tescil başvurusu, başvuru yapılmasından itibaren 5 yıl süreyle orjin ülkedeki markaya bağlı olduğundan, orjin ülkede marka tescil edilemediğinde ya da iptal edildiğinde uluslararası tescili de iptal edilir.
Uluslararası Marka Tescil Süreçleri
Uluslararası marka tescil süreçleri farklı şekillerde yapılabildiği için tescil süreçleri de farklılık gösterir. Örneğin; ülkesel tescil için başvuru yapıldığında tescil süresi genellikle 1 yıl olduğu halde, Bu bu süreden ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilir.
Madrid Protokolü kapsamında yapılan başvuruların tescil süresi ise takribi 18-24 ay arasında değişir. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından başvuru sonrası yapılacak inceleme ve değerlendirme yaklaşık 1-2 ay kadar, sonrasında WIPO tarafından yapılacak değerlendirme ve inceleme 5-6 sürebilir. Tüm bu süreçlerin tamamlanmasından sonra WIPO tarafından markanın tescil edilip edilmeyeceğinin ilgili ülke ofislerine geri bildirimi beklenir. Bu süre ise azami olarak 18 ay kadar sürer. Yurtdışı marka tescili başvuru tarihinden itibaren 10 süreyle geçerlidir ve her 10 yıl tamamlanmadan 6 öncesinde yenileme yapılabilir. Bu yöntem sayesinde istendiği takdirde koruma süresi sonsuza kadar dahi uzatılabilir.
Uluslararası Marka Tescil Maliyetleri
Uluslararası tescil maliyetleri tıpkı Türkiye’de olduğu gibi genellikle başvuru ve tescil olarak iki aşamalıdır. Sonraki aşamada ise 10 yıllık bir süre ile koruma sağlanırken, markanın onar yıllık dönemler olarak tescili yenilemesi ve koruma süresini uzatması mümkündür.
AB kapsamında yapılacak olan uluslararası marka tescil işlemlerinde tüm ödemeler, başvuru sırasında yapılır. Yenileme süreci de yine aynı şekilde ilerler.
Madrid Protokolü kapsamında yapılan yurtdışı tescil işlemleri ödemeleri ise başvuru aşamasında yapılmaktadır. Başvuru sürecinde Türk Patent, Akıllı Çözümler hizmet bedeli, WIPO sisteme giriş ücreti, Marka Kurumu harç bedeli ve tescil yapılmak istenen ülkelerin ücretleri bir arada ödenir. Tescil netlik kazandıktan sonra ise her ülkeden ayrıca belge gönderilmeden, yalnızca tescilin kabulüne dair bir yazı ulaştırılır. Yenileme işlemleri de yine onar yıllık periyotlar halinde yapılır.
